Sét, với cường độ dòng điện lớn và điện áp cực cao, là một trong những mối nguy hiểm lớn đối với các công trình xây dựng. Khi sét đánh vào công trình, nó có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả tính mạng con người và tài sản.
Các tác hại chính của sét:
1. Hư hỏng cấu trúc:
- Sập đổ: Sét đánh trực tiếp vào cấu trúc công trình có thể gây ra các vết nứt, phá hủy các thành phần chịu lực, dẫn đến sập đổ một phần hoặc toàn bộ công trình.
- Giảm độ bền: Ngay cả khi không gây sập, sét cũng làm giảm đáng kể độ bền của vật liệu xây dựng, khiến công trình dễ bị hư hỏng trong các tác động khác như động đất, bão...
2. Hư hỏng hệ thống điện:
- Cháy nổ: Dòng điện sét lớn có thể gây quá tải các hệ thống điện, dẫn đến cháy nổ các thiết bị điện tử, đường dây điện và gây hỏa hoạn cho toàn bộ công trình.
- Hư hỏng thiết bị: Các thiết bị điện tử như máy tính, tivi, tủ lạnh... rất nhạy cảm với xung điện sét, có thể bị hư hỏng hoàn toàn.
3. Gây nhiễu sóng:
- Ảnh hưởng đến hệ thống thông tin: Sét có thể gây nhiễu sóng điện từ, làm gián đoạn hoạt động của các hệ thống thông tin như điện thoại, internet, truyền hình...
- Hư hỏng dữ liệu: Dữ liệu quan trọng có thể bị mất hoặc bị hỏng do xung điện sét.
4. Gây cháy nổ vật liệu dễ cháy:
- Chất lỏng dễ cháy: Sét có thể gây cháy nổ các chất lỏng dễ cháy như xăng, dầu, khí gas... nếu chúng nằm gần khu vực bị sét đánh.
- Vật liệu dễ cháy: Các vật liệu dễ cháy như gỗ, giấy, vải... cũng có thể bị bắt lửa khi tiếp xúc với nguồn nhiệt lớn từ sét.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ bị sét đánh:
- Chiều cao của công trình: Các công trình cao tầng có nguy cơ bị sét đánh cao hơn.
- Vật liệu xây dựng: Các công trình xây dựng bằng kim loại hoặc có nhiều vật liệu dẫn điện dễ bị sét đánh hơn.
- Vị trí địa lý: Các khu vực có nhiều hoạt động sấm sét như vùng núi, vùng đồng bằng dễ bị sét đánh hơn.
Biện pháp phòng tránh:
- Lắp đặt hệ thống chống sét: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ công trình khỏi tác hại của sét. Hệ thống chống sét bao gồm kim thu sét, dây tiếp địa dẫn xuống đất và hệ thống tiếp địa.
- Sử dụng các thiết bị bảo vệ quá áp: Là các thiết bị chống sét lan truyền đường nguồn và đường tín hiệu. Các thiết bị này giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi bị hư hỏng do xung điện sét.
- Tránh các vật dụng bằng kim loại trong cơn mưa dông: Các vật dụng bằng kim loại như ô, dù, cần câu... có thể thu hút sét.
